İstanbul Tarihi Yarımada’da Ahşap Konut Mimarisinin Belgelenmesi: Geleneksel Haydar Mahallesi Ve Koruma Sorunları

Abstract

Haydar Mahallesi, İstanbul Tarihi Yarımada’nın Unesco Dünya Miras Listesi’ne dahil edilen dört alanından biri olan Zeyrek Camisi ve Çevresi Koruma Alanı sınırları içerisinde kısmen yer almaktadır. İnsanlığın ortak mirası kabul edilen bölgenin sahip olduğu özgün sokak dokusu, yapı parsel ilişkisi ve geleneksel yapı karakteri büyük ölçüde günümüze ulaşmış olup Haydar Mahallesi’ni bir bütünsellik içinde değerli kılan önemli unsurlardır. Bu çalışma Haydar Mahallesi’nin sahip olduğu kimliğine katkıda bulunan ahşap sivil mimarlık örneklerinin karakteristik özelliklerinin ve alanın sahip olduğu özgünlük ve bütünlük değerleri ile korunmuşluk durumlarının tespitinin yapılmasını hedeflemektedir. Benzer şekilde; mimari mirasın şekillenişinde önemli rol oynayan farklı dönemlere ait anıtsal yapılar ile kargir yapı örneğini de bölgenin sürekliliği ve bütünlüğü bağlamında irdelemektedir. Çalışma kapsamında Haydar mahallesindeki geleneksel kent dokusunun koruma sorunlarının belirlenmesi ve sahip olduğu kültürel kaynakların sürdürülerek korunmasına yönelik tespit ve belgeleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede öncelikle bölgenin tarihsel gelişimi ve yasal statüsü incelenmiş ve sonrasında alanın mevcut durumuna yönelik analiz ve değerlendirme çalışmaları yapılmıştır. Geleneksel dokunun tespitine yönelik; geleneksel ahşap mimari dokunun karakteristik özelliklerini belirlemek amacıyla çalışma alanı sınırları içerisinde yer alan özgün değerlerini koruyarak günümüze ulaşmış sivil ve anıtsal yapılar detaylı şekilde belgelenmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda bölgenin karşı karşıya sorunlar ortaya konarak alanın bütüncül korunmasına yönelik değerlendirmeler yapılmıştır.